Wszystko o bateriach do rowerów elektrycznych
13 sierpnia, 2024Rower elektryczny wkroczył dumnym krokiem w nasz sportowy pejzaż. Ba, wkroczył! Wjechał z pełnym impetem. Jest go coraz więcej, jest coraz popularniejszy, staje się coraz lepszą alternatywą dla wszelkiego transportu miejskiego. E-bike stał się tak popularny, ponieważ zaoferował bardzo rozsądne połączenie między wydajnością i efektywnością a wszechstronnym charakterem. Dał tym, którym nie chciało się jeździć na rowerze, szansę by chcieli. Robi to oczywiście za pomocą wspomagania elektrycznego. A jego sercem, obok silnika jest nowoczesna bateria elektryczna. Baterie rowerowe były niedawno nieśmiałą pieśnią przyszłości – a dziś akumulator do roweru to jego niewątpliwy atut.
E-bike nie może się obejść bez tego ultrawydajnego źródła energii elektrycznej. Nowoczesne akumulatory litowo-jonowe są trwałe, wytrzymują coraz więcej cykli, dają się ładować coraz szybciej. Wszystko to sprawia, że rower elektryczny jest tak popularny. Powiemy Wam dziś, jaka jest idealna bateria w rowerze elektrycznym. Omówimy jej rodzaje i możliwości po to, aby nie miała przed Wami żadnych tajemnic. Zapraszamy serdecznie.
Zobacz również
- Rower elektryczny bez tajemnic
- Rodzaje rowerów elektrycznych na rynku – który będzie odpowiedni dla Ciebie
- 6 powodów, dla których rower elektryczny miejski to najlepszy wybór dla Twojego dojazdu do pracy
Spis treści
Rodzaje baterii do rowerów elektrycznych
Obecnym standardem, który wypchnął pozostałe poza orbitę naszych zainteresowań – i słusznie! – jest akumulator litowo-jonowy. Jest to najpopularniejszy, najbardziej efektywny i solidny typ baterii, jaki stosuje się obecnie w e-bike’ach. Oczywiście, podlega nieustannemu procesowi udoskonalania – wzrasta jego pojemność, podejmuje się próby niwelowania jego masy i uzyskania jak najlepszego przekazywania energii. Niewykluczone, że za jakiś czas znalezione zostanie lepsze i efektywniejsze rozwiązanie, ale póki co bateria litowo-jonowa stanowi szczytowe osiągnięcie technologiczne w tej kategorii. Świetnie łączy wysoką pojemność i dużą żywotność z wytrzymałością.
Na rynku spotkamy też bliskie i dalsze rodzeństwo akumulatora litowo-jonowego. Będą to baterie litowo-polimerowe, ciężkie modele żelowe, niklowo-kadmowe i inne. Większość z nich zniknęła z rynku z racji małej efektywności i dużej masy. Radzimy unikać rowerów z tymi akumulatorami – będzie trudniej z serwisem, trzeba bardziej uważać a zakup kolejnego akumulatora o danej charakterystyce może być już utrudniony.
Jak wybrać odpowiednią baterię do roweru elektrycznego?
Istniejące baterie w rowerach elektrycznych możemy podzielić na kilka sposobów: miejsce montażu i pojemność to najważniejsze kryteria. W większości przypadków spotkamy się z modelami litowo-jonowymi o napięciu 36 V: to niemal obowiązujący standard. Dopasowano do niego silniki i osiągnięto doskonały kompromis między wagą a mocą. Teoretycznie modele 48 V mogą zasilać silniki 36 V, ale to dość niekorzystne. Pamiętajmy, że efektywność baterii nie jest idealna – to znaczy 100% mocy nie jest przekazane w całości przez silnik na pedały, bo nie istnieje tak bezstratne środowisko w którym moc jest przekazywana. Nawet najlepsza bateria nie odda nam więc stu procent swojej mocy.
Dlatego też pojemność wyrażona w amperogodzinach (Ah) mnożona jest przez moc w Voltach (V) i uzyskujemy Watogodzinę – Wh, czyli liczbowe określenie rzeczywistej mocy baterii. Im większe – tym lepiej, bateria popracuje dłużej. Obecny standard w większości modeli oscyluje powyżej 500 Wh i w okolicach 750 Wh.
Ze względu na miejsce zamontowania baterie elektryczne w rowerze można podzielić na:
- bidonowe, montowane w identyczny sposób jak kosze bidonów lub na ramę; często zespolone ze złączem tak, by tracić jak najmniej energii, łatwe w demontażu i montażu;
- zintegrowane; obecnie najważniejszy nurt w rowerach elektrycznych – bateria wraz ze złączem jest zintegrowaną częścią ramy roweru (najczęściej długiej rury dolnej), oferując najkrótszą drogę energii w rowerach z silnikiem centralnym;
- bagażnikowe; montowane pod bagażnikiem a nad błotnikiem z tyłu, służące najczęściej do zasilania napędów w piastach;
Stosujemy generalną zasadę: jaki silnik taka bateria. Silnik 36 V = bateria 36 V. Pojemności mogą być różne, różne uzyskiwane moce, ale woltaż powinien być ten sam. No i korzystamy z produktów markowych. To istotne w kontekście serwisu, wymian, gwarancji i uzyskiwania rzeczywistych parametrów użytkowych zgodnie z danymi podawanymi przez producenta.
Jak dbać o baterię do roweru elektrycznego?
Dbajmy o źródło energii – ono daje efektywność całemu układowi. Dbajmy przede wszystkim o bezpieczeństwo – żadnych uszkodzeń mechanicznych, wilgoci w połączeniach, luzów montażowych: to wszystko będzie „odwdzięczać” się zakłóceniami w pracy lub jej całkowitym zanikiem. Po każdej przejażdżce warto sprawdzić połączenia, łożyska i smarowanie. To ostatnie jest bardzo istotne – wpływa na płynność pracy całego układu, a więc niskie opory i bezproblemowe przekazywanie cennej energii.
Z drugiej strony warto dbać o to, by baterie elektryczne były ładowane w stałej, pokojowej temperaturze i nie straciły poniżej 80% energii gdy pozostają nieużywane przez dłuższy czas. Sprzyja to ich żywotności i efektywności cykli ładowania. Im lepiej o nie dbamy, tym dłużej nam służą. Możliwości akumulatora roweru to jedno – przedłużenie żywotności akumulatora to już sprawa zależna także od nas.
Wydajność i zasięg baterii do rowerów elektrycznych
Obecne modele potrafią już sięgać poziomu rzędu 1000 cykli. Po ich przekroczeniu baterii nie da się już naładować do pełna, a w pewnym momencie spadek energii będzie szybszy. Im lepiej dbamy o nią teraz, tym bardziej oddalamy od siebie perspektywę wymiany akumulatora na nowy. Wydajność baterii jednak rośnie – jeszcze niedawno wartość 800 cykli uważano za szczytową, obecnie jest to już 1000 cykli i więcej. Co to oznacza? Że przez tysiąc ładowań bateria działa niemal jak nowa. Po przekroczeniu pewnej granicy jej efektywność spada najpierw powoli, a potem dość gwałtownie.
Uzyskiwany zasięg zależy nie tylko od mocy silnika, ale także sposobu, w jaki wykorzystujemy energię, skali wsparcia jaki określamy i czynników technicznych czyli choćby tego jak dobrze dbamy o rower pod kątem pracy łożysk czy łańcucha. Im większa moc baterii, tym większe możliwości. Obecnie uzyskanie zasięgu 120-150 kilometrów nie jest problemem, a jeśli wybieramy tryb ECO i stosujemy się do ogólnych zaleceń, możemy spokojnie ten pułap osiągnąć.
Ile kosztuje bateria do roweru elektrycznego?
Bardzo nowoczesne, wydajne baterie sygnowane przez renomowane firmy są jednocześnie gwarancją wysokiej ceny. Osiągające ponad 600 Wh modele Shimano, SRAM czy Yamahy to wydatek ponad 3000 zł. Trzeba jednak pamiętać, że są to modele konforemne, należące do układów napędzających rowery wysokiej klasy. I ich cena stanowi i tak część wysokiej ceny samego roweru elektrycznego. Przy czym, rozłożona na lata użytkowania nie stanowi obciążenia większego niż serwis samochodu osobowego. A kupując produkt markowy mamy pewność pełnej kompatybilności, wysokiej jakości i efektywnego działania. Dlatego sugerujemy markowe rozwiązania, jeśli musisz kupić baterię. Ma to wpływ na zasięg i inne ważne parametry użytkowe.
Modele o mniejszej pojemności lub przeznaczone do instalacji w miejsce bidonu czy pod bagażnikiem są nieco tańsze. I tu nadal sugerujemy pozostać przy oryginalnych rozwiązaniach, a nie zamiennikach. Przykładowe ceny baterii elektrycznych z podanymi pojemnościami:
- SRAM Eagle Transmission Powertrain 720 Wh – 3700 zł
- Shimano STEPS BT-EN806 630 Wh – 3540 zł
- Shimano STEPS BT-EN606 630 Wh na ramę – 2700 zł
- Bosch Powerpack 500 Performance na bagażnik – 2750 zł
Najczęstsze problemy z bateriami elektrycznymi i jak je rozwiązać
Bateria do roweru elektrycznego podlega naturalnemu zużyciu i po pewnym czasie musimy wziąć pod uwagę jej wymianę na nową lub uzupełnienie istniejącej o bliźniaczy model. To naturalny proces, który wydłuża się stopniowo wraz z rozwojem technologicznym. Inne problemy jakie możemy spotkać to:
- spuchnięty akumulator: oznacza uszkodzenie mechaniczne ogniw baterii; należy go natychmiast wymienić;
- spadki napięcia i przerywana praca: wilgoć lub zabrudzenie w układzie przekazującym energię, oczyścić układ i osuszyć go;
- nierówna praca silnika połączona z nagrzewaniem się: sprawdź stan łożysk i smarowanie łańcucha;
- nagrzewanie się baterii: być może zbyt długo przebywa w wysokiej temperaturze;
- brak przyspieszenia: sprawdź połączenia sterownika oraz tryb w jakim znajduje się silnik;
Przyszłość technologii baterii do rowerów elektrycznych
Z pewnością elektryczna rewolucja zwolni ale się nie zatrzyma. Baterie będą jeszcze bardziej efektywne. Uzyskamy także lepsze ładowarki, umożliwiające skrócenie czasu ładowania – obecne baterie naładujemy do pełna w maksymalnie 5 godzin. Przyszłość to modele szybkie które zejdą poniżej godziny – drastycznie zwiększy to zasięg roweru elektrycznego, ale będzie musiało iść w parze z wydłużeniem cykli. Dzięki stosowaniu kompozytów wagi całego zestawu będą mniejsze, a ich efektywność w rowerze zwiększy się. Mimo to pozostaje pytanie – co dalej? Pojawiają się eksperymentalne modele litowo-siarkowe, które mogą znacząco zmienić obraz dzisiejszej dominacji baterii litowo-jonowych. Wszystko przed nami – ważne, że rower jest wciąż popularny. A my dzięki temu zdrowsi i efektywniejsi. Trzymajmy więc kciuki za rowerową, elektryczną rewolucję.